متولی منصوص کیست؟
متولی منصوص کسی است که برابر وقفنامه به صراحت نام و یا اوصاف و شرایط او قید گردیده است. مثلاً واقف خود را بعنوان متولی موقوفه معرفی نموده است و بعد از خود برای اولاد ذکور خود ایضاً نسل بعد نسل قرار می‌دهد. در این صورت موقوفه منصوص التولیه می‌باشد.
البته عده‌ای با این نظر مخالف بوده و اعتقاد دارند که متولی منصوص کسی است که به صراحت نام وی ذکر گردیده که این نظر علی‌القاعده مقرون به صحت و غرض واقف نمی باشد. زیرا موقوفه علی‌الابد باقی می‌ماند و متولیان سالیان سال و نسل بعد نسل بر موقوفه تولیت خواهند داشت که تعیین نام و مشخصات شناسنامه‌ای ایشان برای واقف میسور نمی‌باشد. بنابراین به ناچار اوصاف و شرایط ایشان را می بایست قید نماید که غرض وی را برای مشخص بودن متولی تعیینی برساند و این متولیان نیز چون اوصافشان به روشنی قید گردیده است و کاملاً قابل شناسایی و مشخص می‌باشند، مانند این است که نام و مشخصاتشان قید گردیده است. بنابراین در زمره متولیان منصوص خواهند بود. والا تمامی موقوفات را پس از فوت متولی اول، باید موقوفه با تولیت غیرمنصوص و تعیین شده توسط شخص غیر از واقف بدانیم که معقول به نظر نمی‌رسد و از مفهوم تولیت غیرمنصوص نیز دور می‌باشد. زیرا متولی زمانی غیر منصوص است که یا واقف اصلاً متولی تعیین ننموده است یا نسل واقف منقطع گردیده و کسی با اوصاف موجود در وقفنامه باقی نمانده است. در تایید این گفتار دو نظریه مشورتی از اداره حقوقی قوانین به شماره 4645/7 مورخ‌های 79/07/07 و 77/09/07 موجود می‌باشد که بصراحت اعلام داشته «تعیین متولی در وقفنامه نسل بعد نسل متولی منصوص تلقی شده که نمی‌توان غیرمنصوص تعیین و او را عزل کرد. درصورت خیانت ضم امین می شود». در نظریه دوم بیان داشته:
1ـ اگر در وقفنامه تولیت به ارشد و یا اروع اولاد واقف نسلاً بعد نسل و بطناً بعد بطن واگذار شده باشد، موقوفه با توجه تعاریفی که در قانون از تولیت منصوص شده منصوص التولیه خواهد بود....
2ـ متولی غیرمنصوص نیز کسی است که به علت عدم ذکر نام و یا اوصاف و شرایط متولی یا متولیان بعدی توسط واقف، حاکم وقت و یا در حال حاضر اداره اوقاف برای آن متولی تعیین نماید، یا برابر ماده 1 قانون تشکیلات و اختیارات سازمان اوقاف و بندهای هفتگانه‌ی آن، خود ادارات اوقاف و امور خیریه محل وقوع موقوفه، راساً تصدی و تولیت می‌نمایند. و توسط افراد ذینفع قابل اعتراض در محاکم عمومی به دعوی تولیت یا عدم صلاحیت شخص مشخص شده بعنوان متولی یا متصدی می‌باشد.